Dosya İlişkilendirmeleriKDE'nin en kullanışlı özelliklerinden bir tanesi de, bri veri dosyasını uygulaması ile eşleştirebilmesidir. Bir örnek olarak, sıkça kullandığınız bir Calligra Words belgesine tıkladığınızda, KDE, Calligra Words yazılımını kendiliğinden başlatır ve o dosyayı hemen üzerinde çalışmaya başlayabilmeniz için Calligra Words'e yükler.
Yukarıdaki örnekte, Calligra Words veri dosyası Calligra Words (uygulama) ile ilişkilendirilmiştir. Bu dosya ilişkilendirmeleri, KDE'nin işlevselliği için elzemdir.
KDE kurulduğunda, yaygın olarak kullanılan veri türleri için yüzlerce ilişkilendirmeyi otomatik olarak oluşturur. Bu ilişkilendirmeler, sık kullanılan uygulamalar ve kullanıcı tercihleri temel alınarak oluşturulmuştur.
KDE, ne yazık ki şunları yapamaz:
her bir yazılım ve veri dosyasının olası kombinasyonlarını tahmin edemez
henüz bulunmamış dosya biçimlerini bilemez
veya belirli dosya türleri için herkesin favori uygulamasını tahmin edemen
Bu modülü kullanarak geçerli dosya ilişkilendirmelerinizi değiştirebilir veya yeni ilişkilendirmeler ekleyebilirsiniz.
Her bir dosya ilişkilendirmesi, bir MIME türü olarak kaydedilir. MIME, “Multipurpose Internet Mail Extensions” (Çok Amaçlı İnternet Posta Uzantısı) kalıbına karşılık gelir. Bilgisayarın, dosyanın türünü onu açmadan algılamasına ve her bir dosyanın biçimini çözümlemesine izin verir.
Bu modülü, Sistem Ayarları uygulamasını açıp Kişiselleştirme kategorisinden → 'ni seçebilirsiniz. Alternatif olarak, uçbirimden veya KRunner uygulamacığından kcmshell5 filetypes yazarak da çalıştırılabilir.
Dosya ilişkilendirmeleri birden çok kategoriye ayrılmıştır ve en azından şu kategoriler olacaktır:
Uygulama (application)
Ses (audio)
Görsel (image)
Dosya İndeksi (inode)
İleti (message)
Çoklu Kısım (multipart)
Metin (text)
Video (video)
Dosya ilişkilendirmelerinin hepsi bu kategorilerden birinde bulunur.
Not
Bu kategoriler arasında işlevsellik bakımından bir ayrım yoktur. Dosya ilişkilendirmelerinizi organize etmenize yardımcı olurlar; ancak onları hiçbir şekilde değiştirmezler.
Bu kategoriler, Bilinen Türler ile etiketli kutuda listelenirler.
Kategori adına çift tıklayarak bu kategorilerin her birini keşfedebilir ve her birinde bulunan dosya ilişkilendirmelerini görebilirsiniz. O kategorinin altındaki ilişkilendirilmiş MIME türlerinin bir listesiyle karşılaşacaksınız.
İpucu
Ayrıca arama kutusunu kullanarak belirli bir MIME türünü de arayabilirsiniz. Arama kutusu, Dosya türü veya dosya adı dizgisi ara... ile etiketlidir ve kategori listesinin üzerinde bulunur.
Yalnızca ilgilendiğiniz MIME türünün ilk harfini yazın. Kategoriler kendiliğinden genişletilir ve yalnızca o harfi içeren MIME türleri görüntülenir.
İkinci bir harfi daha girdiğinizde, MIME türleri, yalnızca o harfi içeren MIME türlerine sınırlandırılmayı sürdürecektir.
Dosya ilişkilendirmelerinize yeni bir MIME türü eklemek istiyorsanız düğmesine tıklayabilirsiniz. Küçük bir iletişim kutusu açılacaktır. Grup: ile etiketli açılır menüden kategoriyi seçin ve MIME adını Tür adı: yazan boş kutuya girin. Yeni MIME türünü eklemeyi bitirmek için 'a, veya MIME türü eklemeyi iptal etmek için 'e tıklayın.
Bir MIME türünü kaldırmak için yalnızca MIME türü adına bir kez tıklayarak kaldırmak istediğiniz MIME türünü seçin. Sonrasında yazan düğmeye tıklayın.MIME türü anında silinecektir.
Yalnızca kendi oluşturduğunuz MIME türlerini kaldırabilirsiniz.
Bir MIME türü özelliğini düzenlemeden önce, hangi MIME türü olduğunu belirtmelisiniz. Düzenlemek istediğiniz MIME türünü bulana dek kategorilerde dolanın ve bulunca fareyle üzerine tıklayın.
MIME türünü seçer seçmez, MIME türünün geçerli değeri modül penceresinde görünecektir.
Geçerli değerlerin iki sekmeye ayrıldığını göreceksiniz: Genel ve Gömülüm
- Genel
Bu sekmede her bir MIME türü için dört adet özellik vardır:
MIME Türü Simgesi, dosya yöneticisi olarak Dolphin veya Konqueror kullandığınızda görünür olacak simgedir.
Dosya Adı Dizgileri, KDE'nin MIME türünü belirlemek için kullanacağı bir arama dizgisidir.
Açıklama:, dosya türünün kısa bir açıklamasıdır. Yalnızca sizin işinize yarar.
Uygulama Tercih Sırası, bu belirli MIME türüyle hangi uygulamaların ilişkilendirileceğini belirler.
- Gömülüm Sekmesi
Gömülüm sekmesi, bir dosyanın dosya yöneticisi penceresinde görüntülenip görüntülenmeyeceğini veya uygulamanın hemen başlatılıp başlatılmayacağını belirlemenize izin verir.
Simgeyi değiştirmek için yalnızca Simge düğmesine tıklayın. Tüm kullanılabilir simgelerinizi gösteren bir iletişim kutusu açılacaktır. Seçiminizin üzerine fareyle bir kez tıklayın ve düğmesine basın.
Dosya Adı Dizgileri ile etiketli kutu, bu MIME türüyle hangi dosyaların içerileceğini belirler.
Dosyalar, genellikle uzantılarına bakılarak seçilirler. (Örnekler: .wav uzantısıyla biten dosyalar ses dosyalarıdır, WAV biçimini kullanırlar; .c ile biten dosyalar ise C dili ile yazılmış program dosyalarıdır).
Dosya adı maskenizi bu çoklu kutuya girmelisiniz.
Yıldız (*), neredeyse her bir MIME türü maskesiyle kullanılacak bir joker karakterdir. Joker karakterlerin genel tanımı bu kılavuzun kapsamının dışındadır; ancak bu bağlamda yıldız karakterinin görevini anlamak önemlidir; bu karakter, herhangi bir sayıdaki karakterle “eşleşir”. Örneğin: *.pdf; Datafile.pdf, Graphics.pdf ve User.pdf dosyalarıyla eşleşir; ancak PDF, Datafile.PDF veya .pdf dosyasıyla eşleşmez.
İpucu
Birden çok maskeye sahip olmak yararlıdır; biri BÜYÜK biri de küçük harfler için. Bu, KDE'nin dosya türünü daha kesin belirlemesine yardımcı olur.
Açıklama: metin kutusuna MIME türünün kısa bir açıklamasını yazabilirsiniz. Bu etiket, size yardımcı olması içindir; MIME türünün işleyişine herhangi bir biçimde etki etmez.
Uygulamaları yapılandırmak için kullanılan beş adet düğme (, , , ve ) ve bir liste kutusu (uygulamaları listeleyen) bulunur.
Liste kutusu, belirli bir MIME türü ile ilişkilendirilen tüm uygulamaları lsiteler. Liste, belirli bir sıradadır. En üstteki uygulama, ilk denenen uygulamadır, ikinci ve sonrakiler de o sırayla denenirler.
Not
MIME türü başına neden birden çok uygulama var? Buna niye gerek var?
KDE'nin yüzlerce dosya ilişkilendirmesi ile önceden yapılandırılmış olduğunu söyleyerek başlamıştık. Gerçekte, KDE'nin kurulu olduğu her sistemde farklı bir uygulama seçkisi vardır. MIME türü başına birden çok ilişkilendirmeye izin vererek, KDE, belirli bir uygulama sistemde kurulu değilse çalışmayı sürdürebilir.
Örneğin:
pdf MIME türü için bu dosya türüyle ilişkilendirilmiş iki adet uygulama vardır. İlkinin adı Okular. Sisteminizde Okular kurulu değilse KDE otomatik olarak ikinci uygulama olan Krita uygulamasını başlatır. Gördüğünüz gibi, bu, KDE'nin arka planda siz uygulamaları kurup kaldırsanız bile pürüzsüz bir deneyim yaşatmasını sağlar.
Sıranın önemli olduğunu anladık. Uygulamaların sırasını, taşımak istediğiniz uygulamanın üzerine bir kez tıklayarak ve sonrasında ya veya düğmelerini kullanarak değiştirebilirsiniz. Bu, şu anda seçili olan uygulamayı uygulama listesinde aşağı veya yukarı kaydırır.
ile etiketli düğmeye tıklayarak listeye yeni uygulamalar ekleyebilirsiniz. Bir iletişim kutusu açılır. Bu kutuyu kullanarak, bu MIME türü için kullanmak istediğiniz uygulamayı seçebilirsiniz. İşiniz bittiğinde düğmesine tıklayın ve uygulama geçerli listeye eklenir.
Belirli bir MIME türü için uygulama seçeneklerini değiştirmek için onu listede seçin ve düğmesine tıklayın. Bu, içinde Genel, İzinler, Uygulama ve Ayrıntılar sekmelerini içeren yeni bir iletişim kutusu açar. Uygulama sekmesinde; Ad:, Açıklama: ve Yorum: alanlarını düzenleyebilirsiniz. Komut: alanında, programın kendisi çalışırken gerçek değerlerle değiştirilecek birden çok yer tutucu eklemeniz olanaklıdır:
%f - tek bir dosya adı
%F - bir dosyalar listesi; birden çok dosyayı aynı anda açabilen uygulamalarda kullanın
%u - tek bir URL
%U - bir URL'ler listesi
%d - açılacak dosyanın bulunduğu klasör
%D - bir klasörler listesi
%i - simge
%m - ufak simge
%c - başlık
düğmesine tıklayarak bir uygulamayı listeden kaldırabilir ve böylelikle bu MIME türü ile hiçbir zaman çalışmamasını sağlayabilirsiniz.
İpucu
İstenmeyen uygulamaları listeden kaldırmak yerine ve düğmelerini kullanarak konumlarını düşürmek her zaman daha iyi bir fikirdir. Bir uygulamayı listeden kaldırdıktan sonra yeğlediğiniz uygulama ileride bozulursa dosyanızı görüntülemek için bir uygulama olmayacaktır.
Bu seçenekler yalnızca Konqueror dosya yöneticisi olarak kullanılırsa geçerlidir; Dolphin gömülü görünümleri kullanamaz ve dosyaları her zaman ilişkilendirilen uygulama ile açar.
Gömülüm sekmesine tıklayarak Konqueror'da Sol Tık Eylemi grubunda dört adet radyo düğmesi ile karşılaşırsınız. Bunlar, dosya yöneticisinin seçili MIME türünü nasıl görüntülediğini belirler:
- Dosyayı gömülü görüntüleyicide göster
Bu seçiliyse dosya, dosya yöneticisi penceresinin içinde gösterilir.
- Dosyayı ayrı izleyicide göster
Bu, geçerli MIME türünü gösterirken ayrı bir pencerenin açılmasına neden olur.
- 'application' grubu için ayarları kullan
Bu, MIME türünün, MIME türü için olan ayarları kullanmasını sağlar. (Eğer bir ses MIME türünü düzenliyorsanız ses (audio) grubu için olan ayarlar kullanılır).
- Diske kaydedilip kaydedilmeyeceğini sor
Bu ayar yalnızca Konqueror tarayıcı kipinde ve dosyanın gömülü bir görüntüleyicide gösterilip gösterilmeyeceğini veya bunun yerine dosyayı diske kaydetmenizin istenip istenmediğini belirler.
Bunun altında, Hizmetler Tercih Sırası ile etiketli bir liste kutusu vardır.
Dolphin veya Konqueror gibi bir dosya yöneticisi kullanıyorsanız tıklamanızda menü ögesi bulunur. Bu kutu, görünecek uygulamaları listeler ve görünecekleri sıra bu liste kutusundakiyle aynıdır.
ve düğmelerini kullanarak sıralamayı değiştirebilirsiniz.